Motosiklete yeni başlayanlar yâda motosikletini değiştirmek isteyenlerin yaşadığı en büyük problemlerden biriside motosiklet seçme kıstasları ve zorluklarıdır. Yeni motosiklet alacağım acaba ne almalıyım? Motosiklet kullanmaya hangi motosiklet ile başlamalıyım? gibi sorular yanında direk olarak X marka motosiklet, şu silindir hacminde motosiklet diye nokta atışları da yapanları görmek mümkündür. Bu konuyu ülkemizdeki motosiklet seçme kriterleri ve normal şartlarda olması gereken durum olarak iki dalda incelemek gerekir.
Motosiklet kullanmayı biliyorsunuz ve motosiklet almaya karar verdiniz. Bu durumda ülkemiz motosikletçileri için ilk problem büyük motosiklet alma merakıdır. Normal şartlar altında basamak basamak yükselen hacim, güç ve cüsseye sahip motosikletlerle camiadaki yerinizi almanız gerekirken direk büyük motosiklet ile başlamak şüphesiz büyük bir hata olabilir.
Bu konuyu bazı örneklerle açarak irdelemekte fayda görüyoruz.
Sizce Amerika’da neden genelde büyük cüsseli araçlar kullanılır? Bunun birçok cevabı olabilir ancak en mantıklısı benzin fiyatlarının çok ucuz olmasıdır. Peki, Japonya’da neden küçük araçlar tercih sebebidir? Bu iki örnek arasında ki fark iki ülke vatandaşlarının kültür, ekonomi, yaşam tarzı ve bakış açıları ile ilgili farkla açıklanabilir. Olayın ekonomik yönü bir tarafa bırakılırsa, toplumun yaşam tarzı, kültürü ve hayata bakış açısı bazı toplumsal edinimleri de beraberinde yaratır. Amerikalı denince iri cüsseli, bol jean giymiş, altında da koca tekerlekleri olan jip veya kamyoneti olan bir adamın aklımıza gelmesi sizce ne kadar olağan ise bunun yanında bir Japon dediğimiz zaman, minyon tipli, küçük arabalı, çalışkan bir insan örneği de o kadar doğrudur diyebiliriz. Her iki örnek, %90’ ımızın doğru bulduğu bir benzetme ise bu insanlardan bahsedildiğinde ilk aklımıza gelen sıfatlarda şu şekilde olacaktır: Amerikalı, kendini beğenmiş, havalı… Japon; mütevazı, çalışkan… Bu örnekte altını çizmek istediğimiz konu, bazı toplumlardan bahsederken o toplumun analizinin çok kolay yapılabildiği ve bu analizlerde, ülkenin toplumsal yapısının etken olduğudur.
Peki, Türkiye denince nasıl örnekler ortaya çıkabilir? Örneğin asgari ücretle geçimini sağladığı halde son model cep telefonu sahibi olan insanların bol olduğu bir ülkedir diyebilirmiyiz? Benzinin çok pahalı olduğu bir ülke olmasına rağmen 1,6 silindirlik arabalardan aşağısının pazarda pek te fazla tercih edilmemesi neyle açıklanabilir? Bu tezatlıkların altında yatan ana unsur, ülkemiz insanının beğenilme duygusunun, mantık denen olgunun önüne geçmesidir. Konuşmak için işimizi en uygun şekilde görebilecek basit ve ucuz cep telefonları varken pahalı ve karışık olanına yönelmek mantıkla bağdaşmayacağı gibi, diğer örnekte de vurgulanmaya çalışılan öncelikler tartışılabilir.
Ülkemizdeki bu zihniyet, motosiklet seçimi konusuyla bağdaşlaştırıldığında da aynı durumun ortaya çıktığını görüyoruz. Seçim yaparken, mantık bir kenara bırakılarak maalesef daha başka duygular ön plana çıkmakta ve seçim ona göre olmaktadır. Egolar ön planda olduğu sürece zaten mantıklı bir tercih yapmak ta zor olacaktır. Tecrübe ve izlenimlerimize dayanarak şu analizi gözler önüne sermek istiyoruz; Ülkemizde, motosiklet tercihi genel olarak şu kıstaslara göre yapılmaktadır:
— Arkadaşınızda bulunan motosiklet sizin için bir ölçüdür. Ya aynısı yâda daha iyisini tercih edersiniz.
— Çevreniz tarafından beğenilme ve takdir görme alt sınırını geçmeniz gerekir. O yüzden örneğin eğer “racing”ci arkadaşlarınız varsa sizin de bir “racing” almanız gerek ki o çevrede olabilesiniz.
— Size yakışan bir motosiklet almalısınız, şekil önde gelir o yüzden kendini gösteren bir motosiklet olmasında fayda vardır. Yoksa rezil olursunuz. Herkes sizi yuhalar, dalga geçer.
— Hoşunuza giden bir tarzı olmalıdır. Yâda hoşunuza giden bir segment te olmalıdır.
— Hayalinizin motoru olmalıdır. Aşağısı kurtarmaz.
— Erkek adam kendini gösteren bir motosiklete binmelidir. Bu motor çok güçlü ve hızlı olmalıdır. Yakışıklı bir motor olmalıdır. Aksi halde kızlar bakmaz. Çünkü motor burada kızları tavlamak için bir amaçtır.
Bu kıstaslar elbette ekonomik olarak rahat olup ta motosiklet seçimi yapmak durumunda olan kişiler için geçerlidir ve maddeler çoğaltılabilir. Ancak olması gereken nedir? Mantıklı bir seçim için aranan kriterler ne olmalıdır? Tabiî ki bu kişinin tecrübesine, zevkine, beklenti ve isteklerine göre değişir. Yukarıda sayılan ve latife yapılarak örneklendirilen durumlar size abartı gibi gelse de çevrenizde bu tür örneklerin çok olduğunu göreceksiniz. Fakat mantık aşağıdaki durumları gerektirir:
— Eğer motosiklete yeni başlıyorsanız düşük hacimli motosikletler ile başlamalısınız.
— Kullanım amacınız ön planda olmalıdır. Örneğin motosikleti kısa mesafelerde mi kullanacaksınız? Sadece şehir içinde mi kullanacaksınız? Hem şehir içi hem de şehirlerarası mı kullanacaksınız? Sadece ulaşım aracı mı olarak kullanacaksınız? Vs. vs.
— Motosikletin yaşı yoktur ancak yaşınız bazı motosikletleri rahat kullanmanıza mani olabilir, başka bir ifade ile sizi yorabilir. Yaşınıza göre bir seçim yapmalısınız. Örneğin eğer 50 li yaşları geçtiyseniz size racing bir motosiklet almanızı ve onunla şehirlerarası yol yapmanızı önermek yanlış olur. Çünkü yorucu bir motosiklete ne kadar katlanabilirsiniz sorusunu kendinize sormanız gerekir.
— Fiziksel özelliklerinizi göz önünde bulundurmalısınız. Bacak boyunuz, motosikletin hâkimiyeti için gerekli azami kondisyonunuz vs. Birçok motosikletin geri vitesi yoktur, bazen öyle sürücülerle karşılaşmaktayız ki, motosikleti geri geri itecek gücü bile yok! Bu örnekten hareketle, olabilecek her türlü fiziksel problemi önceden analiz etmekte fayda vardır diye düşünüyoruz.
— Önceden motosiklet sınıfları, tarzları ile ilgili bilgi sahibi olmalısınız. Bu kültür, tarz belirlemenizde faydalı olur. Sadece beğeni ve hoşlanma yeterli olmamalıdır. Örneğin chopper tarzı motosikletlerden sadece hoşlanmak yeterli değildir, ilk aşamada bu motosikletlerin genel yapısı, fiziki özellikleri, sürüş kolaylık ve zorluklarını bilmek gerekir. Bu bilgi öncelikle teorik daha sonra pratik olmalıdır.
— İlk izlenim psikolojik olarak unutamayacağınız edinimler sağlar. Örneğin bir arkadaşınızın belli tarzdaki motosiklet hakkındaki olumlu anlatımları sizi etkileyebilir, oysaki aslında sürüş keyfi almadığınız bir motosiklet tarzı olabilir. Bu ön yargıyı yenmek genelde ilk olarak kat etmemiz gereken yoldur. Dolayısıyla aceleci olmamak gerekir. Tarz belirlemeden önce her türlü motosiklet ile sürüş yapmakta fayda vardır. Bu tecrübe, ön yargınızdan kurtulmanızı ve kolay seçim yapmanızı sağlayabilir. Psikolojide kalıp yargılar olarak tanımlanan bu yargılar genelde bizleri yanıltır. Örneğin çalışkan öğrenci zekidir yargısı aslında otomatik olarak vardığımız bir yargıdır. Ancak her çalışkanın zeki olamayacağı gibi her tembelin de zekâ düzeyinin düşük olduğunu söylemek yanlıştır. Bu bağlamda her övülen ve beğenilen motosiklet modeli veya tarzı size göre iyi olmayabilir. Yaşamak ve tecrübe etmek gerekir. Çünkü başkalarından aldığınız fikir, sizin değil karşınızdakinin beğenisi ve tarzına yöneliktir.
— Nasıl flört dönemi ile evlilik dönemi birbirinden farklı ve bir tanıma ara dönemi içeriyorsa motosiklette de öyledir. Motosikletinizi tanıma, en iyi eğitim pistinde sağlanır. Kendinize ait bir motosiklet ile eğitim almaktan korkmayın. Bu motosikletinizi daha iyi tanımanızı sağlar. Aksi takdirde, çizilmesinden korktuğunuz motosikletinizi çok zaman sonra tanımanız ve yanlış seçim yapmışım demeniz sizde sadece pişmanlık yaratır.
— Korkunuz ve tedirginliğinizi yeni alacağınız motosikletle yaşamayın. Önce eğitim alın, sonra ya kiralamak ya da arkadaşlarınızdan ödünç almak suretiyle pratik yapın. “Önce eğitim sonra tecrübe” kuralına uymalısınız.
— Sırf motorum olsun diye motosiklet almayın.
— Bazı motosikletlerle aldığınız eğitim, o tarzdaki motosikletleri tanımanıza hatta sonraki aşamada seçmenize sebebiyet verebilir. Bu durumda ilk bakılacak nokta motorun gücü değil motorun cüssesidir. Örneğin 600 cclik bir enduro ile eğitim aldıysanız ilerleyen zaman diliminde bu motosikletin 1000 cc lik olanını da rahatça kullanabilirsiniz demektir. Özetle kendinize bir yol haritası çıkartmalısınız. Öncelikli hedefiniz ilk tanıştığınız motosikletin daha güçlü versiyonu olmalıdır. Eğer eğitiminiz rahat geçtiyse ve o motosikleti tanıma imkânı bulduysanız daha da güçlü olanını kullanabilme şansınız olduğunu unutmayınız. Ancak bu geçiş basamak basamak olmalıdır. Yani 250 lik bir motosikletten 1200 cc ye geçmek yanlıştır. Sınıf atlarken geçeceğiniz motosikletin hakkını eğitim pistinde verebildiğinizi görmeniz gerekir. Ve eğitim sonunda vicdanınızın sesini dinlemelisiniz. En ufak bir tereddüt olmamalıdır.
— Birçok motosiklet tarzı vardır (Enduro-chopper-cross-street vb…).edinilen tecrübeler göstermiştir ki; eğitim aşamasında (yeni başlayanlar için), kullanılan motosiklet tarzı, diğer sınıflardaki motosikletlere geçiş aşamasını kolaylaştırır ya da zorlaştır. Örneğin ilk eğitimi scooter ile alan bir sürücü geçiş aşamasında zorlanır, çünkü öğrendiği motosikletin vites, debriyaj vb. donanımları olmadığı için, vitesli bir motosiklete geçişi çok zor bir aşama olacaktır. Scooter, eğitim aşamasında bir basamak olarak kullanılsa da mutlaka vitesli motosikletler ile pekiştirilmelidir. Bu bağlamda dünyanın hiçbir yerinde scooter tek başına motosiklet öğrenme aracı değildir. Eğitimde, tüm motosikletlerden bir şeyler bulabileceğiniz “enduro” tarzı bir motosiklet, mutlaka kullanılmalıdır. Böylece her türlü motosikleti kolaylıkla kullanabileceğinizi göreceksiniz. Fakat parantez içinde belirtmek gerekirse “istisnalar kaideyi bozmaz”.
— Motosiklet ile yolcu ve yük taşımayı düşünüyorsanız, bu amacınıza uygun seçim yapmalısınız.
— Motosikleti seçerken öncelikli amaçlarınızı değerlendirmelisiniz. Amaçlar araç, araçlar ise amaç olmamalıdır.
Sonuç olarak ülkemizde motosiklet; ekonomik zorluklar bir tarafa bırakılırsa, mantık süzgecinden geçirilerek yapılacak bir seçimle belirlenmelidir. Egolar ve beğenilme arzusu bir kenara konmalıdır. Önce eğitim, sonra tecrübe sıralamasına özen gösterilmelidir. Son olarak amaçlar masaya yatırılmalı ve analiz ona göre yapılarak motosiklet seçilmelidir. Sonrası cüzdanınıza ve önceliğinizin ne olduğuna bağlı…
Güvenli ve keyifli sürüşler dileğiyle.
Oktay ÇELİK
Baş komiser
Motosiklet Eğitmeni
(ALINTIDIR)
© Kaynak: https://www.motosikletforum.com/konu/motosiklet-secimi-neye-gore-yapilmalidir.5692/
İlk Yorumu Siz Yapın